ဥပုသ္အေႀကာင္း သိေကာင္းစရာ။
ဥပုသ္ဟူေသာ စကားလံုးသည္ ဥေပါသထဟူေသာ ပါဠိမွ ဆင္းသက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
ဥေပါသထကို ဥပ + ၀သထ လို႕ခြဲျခားသတ္မွတ္ပါတယ္။
ဥပ - သူ႕အသက္ မသတ္ျခင္း ၊ သူ႕ပစၥည္းဥစၥာမခိုးယူျခင္း စေသာ အက်င့္ေကာင္း အက်င့္ျမတ္တို႕ကို ျပည့္စံုေကာင္းမြန္စြာ ေဆာက္တည္က်င့္သံုးျခင္း။
၀သထ - ေနထိုင္ျခင္း လုိ႕အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။
ဥပုသ္ေစာင့္သံုးပံုအစီအစဥ္
္္************************
ဥပုသ္ေစာင့္သံုးပံုအစီအစဥ္က
(၁) မနက္ျဖန္ဥပုသ္ေစာင့္မည္ဟု ႀကံစည္ေသာသူေတာ္စင္သည္ ဥပုသ္ေစာင့္သည့္အခိုက္၌ အိမ္မႈကိစၥေတြေဆာင္ရြက္ျခင္
(၂) ခ်က္ျပဳတ္ေကြ်းေမြးမည့္သူ အဆင္သင့္ရွိေနလ်င္ နက္ဖန္မိမိစားဖို႕အတြက္ ေျပာျပစီမံထားရာ၏။ (ဥပုသ္ေစာင့္သည့္အခိုက္ အခါတိုင္းထက္ေကာင္းမြန္ေအာင
(၃) ခ်က္ျပဳတ္ေကြ်းေမြးမည့္သူမရ
(၄) နက္ဖန္နံနက္အာရုဏ္တက္ခ်ိန္က
(၅) ပန္းပန္မႈ ၊ နံ႕သာလိမ္းခ်ယ္မႈႏွင့္ အထူးတလည္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို မျပဳလုပ္ရာ။
(၆) ထို႕ေနာက္ ခပ္ေစာေစာ သီလကိုေဆာင့္တည္ရာ၏။
(၇) သီလေဆာက္တည္ျပီးလ်င္ ေကြ်းေမြးလႈဒါန္းဖြယ္ကိစၥရွ
(၈) ေကြ်းေမြးစားေသာက္ျပီးလ်င္ ကိုယ္လက္မစင္ႀကယ္ပါက စင္ႀကယ္လာေအာင္ ေရခ်ိဴးရာ၏။
(၉) ထို႕ေနာက္ မိမိတစ္ဦးတည္း ေနသင့္သူမ်ားျဖစ္လ်င္ တစ္ကိုယ္တည္းေန၍ အေဖာ္ႏွင့္ေနသင့္သူျဖစ္က သေဘာတူအေဖာ္ႏွင့္တကြ သင့္ေတာ္ေသာ ဆိတ္ျငိမ္ရာအရပ္၌ ျဗဟၼၼဥပုသ္ကိုေစာင့္လိုလ်င္
(၁၀) တာရွည္စြာဆင္ျခင္၍ မေနနိုင္လ်င္ တရားစာမ်ားကို ဖတ္ရႈေနရာ၏။
(၁၁) နည္းလမ္းက်က် ေဟာေျပာျပသည့္ ပုဂၢိၢဳလ္ရွိလ်င္ တရားနာရာ၏။
(၁၂) အခ်င္းခ်င္းလည္းတရားစကား ေဆြးေႏြးေမးျမန္းစူးစမ္းရာ၏
(၁၃) ညဥ့္အခ်ိန္သို႕ေရာက္ေသာအခါ မိမိသီလကိုျပန္၍` ဆင္ျခင္ျပီးလ်င္ အရိယာသူေတာ္ေကာင္း ရဟႏာၱၱအေပါင္းႏွင့္ ယေန႕အတြက္ မိမိတူမ်ွပံုကို ေအာက္ေမ့ရာ၏။
ဥပုသ္အမ်ိဳးအစား (၆) မ်ိဳး
**************************
ဥပုသ္ေစာင့္ရင္း ဆင္ျခင္ေနထိုင္က်င့္သံုးပံု
(၁) ျဗဟၼၼဳေပါသထ -
ျဗဟၼၼဥပုသ္ရွစ္ပါးသီလေဆာက္တ
(၂) ဓမၼဳေပါသထ -
ဓမၼဥပုသ္ဓမၼဥပုသ္ဆိုသည္ကား သြာကၡာေတာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ အစရွိေသာ တရားဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ဆင္ျခင္ပြားမ်ားေနထိ
(၃) သံဃုေပါသထ -
သံဃဥပုသ္သုပၸဋိပေႏၷာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀က သံေဃာ၊ အစရွိေသာ သံဃာဂုဏ္ေတာ္မ်ားကုိ ဆင္ျခင္ပြားမ်ားရင္ေဆာက္တည္
(၄) သီလုေပါသထ -
သီလဥပုသ္မိမိေဆာက္တည္ထားေသာ
(၅) ေဒ၀တုေပါသထ -
ေဒ၀တာဥပုသ္ဘုန္းရွင္ ကံရွင္ နတ္ျဗဟၼၼာမ်ားမွာ ေရွးေရွးဘ၀မ်ားက သီလစေသာေကာင္းမႈတရားမ်ားေႀက
(၆) အ႒ဂၤုေပါသထ -
ရွစ္ပါးသီလအားလံုးကိုဆင္ျခင
(၈)ပါးသီလ
************
(၁) ပါဏာတိပါတာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၂) အဒိႏၷာဒါနာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၃) အျဗဟၼစရိယာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၄) မုသာ၀ါဒါ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၅) သုရာေမရယ မဇၨပၸမာဒ႒ာနာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၆) ၀ိကာလေဘာဇနာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၇) နစၥ ၊ဂီတ၊ ၀ါဒိတ ၊ ၀ိသုက ၊ ဒႆန ၊ မာလာဂႏၵ ၊ ၀ိေလပန ၊ ဓာရဏ ၊မ႑န ၊ ၀ိဘူသန႒ာနာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၈) ဥစၥာသယန ၊ မဟာသယနာ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ ၊ သမာဒိယာမိ။
(၈)ပါးသီလ၏အနက္အဓိပၸါယ္။
္*************************
(၁) ပါဏာတိပါတာ - သူတပါး၏အသက္ကို သတ္ျခင္းမွ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
(၂) အဒိႏၷာဒါနာ - အရွင္သည္ ကုိယ္ ၊ႏႈတ္ျဖင့္ မေပးအပ္ေသာ ၊ သူတပါးဥစၥာခိုးယူျခင္းမွ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
(၃) အျဗဟၼစရိယာ - မျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ျခင္းမွ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
(၄) မုသာ၀ါဒါ - မဟုတ္မမွန္ေသာ စကားကိုေျပာဆိုျခင္းမွ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
(၅) သုရာေမရယ မဇၨပၸမာဒ႒ာနာ - ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ႔၌ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း၏အေႀကာင္းျဖစ္
(၆) ၀ိကာလေဘာဇနာ - ေန႕လြဲညစာ စားျခငး္မွ ၊ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
(၇) ၊ နစၥ ၊ဂီတ၊ ၀ါဒိတ ၊ ၀ိသုက ၊ ဒႆန ၊ မာလာဂႏၵ ၊ ၀ိေလပန ၊ ဓာရဏ ၊မ႑န ၊ ၀ိဘူသန႒ာနာ - ကျခင္း ၊ သီဆိုျခင္း ၊ တီးမႈတ္ျခင္း ၊ တို႕ကိုႀကည့္ရႈ႕နားေထာင္ျခင
(၈) ဥစၥာသယန ၊ မဟာသယနာ - ျမင့္ေသာေနရာ ၊ ျမတ္ေသာေနရာထက္၌ေနျခင္းမွ ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ - ေရွာင္ႀကဥ္ရာေရွာင္ႀကဥ္ေႀကာ
သီလေစာင့္ထိန္းျခင္းအက်ိဳး
**************************
သီလေစာင့္ထိန္းျခင္းေႀကာင့္
(၁) မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း အပၸမာဒတရားအေျခခံရွိေသာေႀကာ
(၂) ေကာင္းသတင္း ေက်ာ္ေဇာ္ျခင္း။
(၃) ပရိသတ္အလယ္ရဲ၀ံ့တည္ႀကည္စြာ ခ်ဥ္းကပ္ ၀င္ေရာက္နိုင္ျခင္း။
(၄) သက္တမ္းေစ့ေနရကာ မေတြမေ၀ ေကာင္းမြန္စြာေသရျခင္း။
(၅) ေသျပီးေနာက္ လူ႕ျပည္ နတ္ျပည္ စေသာေကာငး္ရာသုဂတိဘ၀မ်ား ေရာက္ရျခင္း စသည့္ေကာင္းက်ိဳးတရား ငါးပါးရရွိေစပါတယ္။
ထိုမ်ွမက ဥပုသ္ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ေကာင
“ ၀ိသာခါ ၊ အဂၤ ါရွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဥပုသ္ကိုေစာင့္သံုးရျခင္းကာ
(နက္ဖန္နံနက္၀ါေခါင္လကြယ္ ဥပုသ္ေန႕မွာ ဥပုသ္သီတင္းေဆာက္တည္ဖို႕ ဓမၼမိတ္ေဆြအေပါင္းအား နႈိးေဆာ္အသိေပးအပ္ပါတယ္။ ဖတ္မိ မွတ္မိ ေလ့လာမိသမ်ွ ဗုဒၵ၏အဆံုးအမစကားမ်ားအား ျပန္လည္မ်ွေ၀လိုက္ပါတယ္ရွင္
credit Khaing Khaing Win.
http://
